Kancelaria LAW STORY reprezentuje członka kadry zarządzającej w sporze pracowniczym ze spółką prawa handlowego z libańskim kapitałem. Wśród dochodzonych roszczeń jest m.in. przyznana i niewypłacona pracownikowi premia, a także prowizja od sprzedaży za okres kilku lat. 

Premia to dla wielu pracowników istotny element wynagrodzenia – motywujący, często uznaniowy, czasem związany z wynikami zespołu lub firmy. Co jednak w sytuacji, gdy premia została przyznana, ale pracownik jej nie otrzymał? Czy może domagać się wypłaty? Jakie prawa mu przysługują?

Rodzaje premii – klucz do analizy

Na początku trzeba rozróżnić, z jakim rodzajem premii mamy do czynienia, bo od tego zależy, czy pracownik może skutecznie dochodzić jej wypłaty przed sądem.

Premia regulaminowa / roszczeniowa

To premia, która jest z góry określona w regulaminie pracy, układzie zbiorowym, umowie o pracę lub wewnętrznych przepisach pracodawcy. Gdy pracownik spełni określone warunki (np. realizacja celów/KPI, brak nieobecności, wyniki zespołu) – nabywa do niej prawo. W przypadku jej niewypłacenia może skutecznie dochodzić swoich roszczeń przed sądem pracy.

Premia uznaniowa

To premia, której przyznanie zależy wyłącznie od decyzji pracodawcy. Nawet jeśli została zapowiedziana lub miała miejsce w poprzednich latach – pracownik nie ma gwarancji jej otrzymania, dopóki nie zostanie ona formalnie przyznana. Jeśli premia została przyznana (np. mailowo, pisemnie, w systemie HR), staje się świadczeniem wymagalnym – i jej niewypłacenie może być naruszeniem przepisów prawa pracy.

Co w sytuacji przyznania premii może zrobić pracownik?

Jeśli premia została przyznana, ale nie wypłacona, pracownik może:

(i) wystąpić z pisemnym wezwaniem do zapłaty – najlepiej z odniesieniem do konkretnej decyzji o przyznaniu premii.

(ii) złożyć pozew do sądu pracy – o zapłatę zaległej premii, wraz z odsetkami ustawowymi.

(iii) zgłosić naruszenie do PIP – jeśli problem dotyczy większej grupy pracowników lub ma charakter systemowy.

Pracodawco, uwaga!

Brak wypłaty przyznanej premii:

(i) może zostać uznany za naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika (co grozi m.in. rozwiązaniem umowy z winy pracodawcy),

(ii) wpływa na morale i zaufanie w zespole,

(iii) naraża firmę na pozwy zbiorowe, odsetki i utratę reputacji.

Jeśli premia została oficjalnie przyznana – niezależnie, czy regulaminowa czy uznaniowa – pracownik ma prawo jej się domagać. W przypadku odmowy wypłaty warto zasięgnąć porady prawnej.

Niewypłacenie przyznanego świadczenia może mieć realne konsekwencje prawne dla pracodawcy.